Meclis’te iklimi değiştirecek, iklim değişikliğini hızlandıracak bir teklif görüşülüyor. Tam da şu günlerde Ankara’nın iki ciğerinden biri olan Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nin ormanını imara açmak için Çevre, Şehircilik ve İklimi Değiştirme Bakanlığı’nın yaptığı planı askıya çıktı. Hem de 28 Şubat’ta. Kimsenin de haberi olmadı.

İklimi değiştiren bir kanun teklifi ve bir planla ne kadar tutarlıyız?

Gizli Plan

Plan web sayfasında ve ODTÜ ormanının çitlerinin bir köşesinde bir yerde askıda. Görebilirseniz harika. O kadar özenli bir gizlilik var ki, askıda çıktığı yerin resmine bakınca insan düşünmeden edemiyor; neden bu gizlilik?

Halkın tepkisi daha önce pek çok kez erteletti çünkü!

Kısaca süreci hatırlayalım mı? Gökçek 2013 yılında bir gece yarısı yüzlerce iş makinesi ile ODTÜ ormanına doğu tarafından girdi ve binlerce ağaç keserek yol açtı. Daha sonra bu yola bir fetih arzusu ile “1071 Malazgirt Bulvarı” adını verdi.

Aradan dört yıl geçti ve bu sefer ormanın batı tarafında, Bilkent Üniversitesi ile olan kısmına iş makineleri ile girdi. Binlerce ağaç yine katledilmiş, yeni bir yol daha açılmıştı. Bu sefer Ankaralılar 2013’ün travması ile tepki verince devamını getirmekte tereddüt etti. Görevden alınma süreci başladığı için de yol inşaatına enerjisini veremedi belki.

Yerine gelen Mustafa Tuna, Ankaralıları dinledi ya da tepki almamak için projeyi uygulamadı.

2019 yılında Mansur Yavaş seçildiğinde Ankaralılar istemezse yapılmaz derken; 2020’de yol planı yaptığı, bu planı oy birliği ile geçirdiği ve bütün bunları Ankaralılara fark ettirmeden yaptığı ortaya çıktı. Ne zaman Ankaralılar fark etti? Yol ihaleye çıkınca!

Yine davalar, 2021 yılında binden fazla itiraz dilekçesi, 2022’de 1731 dilekçe, belediye önünde protestolar ile Ankaralı tepkisini koymuştu. Bu arada 2022 Temmuz’unda gizlice iş makineleri ile ormana girdiklerini gören bir akademisyenin çektiği görüntüler Ankaralıların tepkisini çekti!

Süreç büyük bir gizlilik, zaman kollama ve halkın tepkisini çekmeme ile devam etti.

Planın Gizemli İçeriği

2013 yılında Gökçek ormana girdikten ve yolu bitirdikten sonra Koruma Amaçlı İmar Planı kabul edildi. Plana bakınca ODTÜ’nün bu yollarla parçalanacağını, yolların ODTÜ tarafına kamu binaları, dış tarafına da rezidanslar yapacağını tahmin etmek güç değildi.

İşte bu yeni planda da 2013’deki yolun kopardığı ODTÜ arazisi, 2017 yolun girişini kilitleyen Jandarma Sahil Güvenlik Akademisi ve Ankara Üniversitesi'nin bölgedeki arazisi için inşaat alanı ve inşaat yüksekliğini değiştiriyor. Neden değişiyor, kime yarayacak planda yazılmamış. Yani plan değil, bir projenin hazırlık belgesi. Revize edilen bu “korumama amaçlı plan” dediğimiz yeni planın açıklama raporu 82 sayfa ve anlaşılmamak üzerine kurulu. Konuyu bilen üstadlarıma sorduğumda ancak bu kadarını anlayabiliyorum.

Ama planda ilginç bir not var. Ankara Büyükşehir Belediyesi bu plana 15 Aralık 2023’de, ODTÜ de 05 Ekim 2024’de görüş vermiş. Ankara Üniversitesi’nden de görüş aldığını görüyoruz. Yani her şey kamu arasında koordineli şekilde eksiksiz yürümüş.

Top Bakanlığa Atılıyor!

Mansur Yavaş’ın Anıtkabir’e komşu iki okulun belediye tarafından yıkılıp mahkeme tarafından üçüncü iptali arifesinde Şehircilik Bakanı Murat Kurum’u ziyaret ettiği ortaya çıkmıştı. Bu ziyaretin hemen ardından plan üçüncü kez iptal edilmiş, ertesinde bakanlık planı bu sefer kendi yaparak ilana çıktığını buradan yazmıştık. Tam bunlar olurken bir ay kadar sonra ODTÜ Ormanı gibi sorunlu bir başka konuya dair planın ortaya çıkması nasıl büyük bir tesadüf diye siz de düşünmüşsünüzdür. Bu plan ile Mansur Yavaş’ın devam ettirdiği 2017’deki yolun önündeki bir engel daha kalkmış oluyor. Böylece “ama bakanlık” şeklinde açıklamalar gelirse şaşırmayalım.

Belli ki Yavaş'ın cumhurbaşkanlığı adaylığını riske atmamak için Ankaralıların tepki verdiği konuları bir kez daha bakanlık çözüyor!

ODTÜ İnşaata Açılacak mı?

ODTÜ’yü parçalamak siyasetin anlaştığı, Ankaralıların karşı çıktığı bir konu. Zaten 2017’de başlanan yolun kenarına o arada dikilen rezidansların reklamlarını belediye bilboardlarında herkes gördü. Bu iki yolla ilerde yüksek bir rant elde edileceğini düşünmemek elde değil. Devamında da bu plan değişikliği ile, ODTÜ’yü parçalayan yolların içi kamuya inşaat, dışı ranta inşaat formülüne hizmet edeceğini tahmin etmek güç değil.

Siyasetin burada anlaştığı konu demek çok iddialı gelebilir. Ama onun da örneğini paylaşalım. ODTÜ’yü korumayacak bu planda bahsettiğimiz Jandarma Sahil Güvenlik Akademisi ile ilgili Çankaya Belediyesi’ne 30 kat imar vermesi için işlem başlatıldığını iddia etsem? Eski Mimarlar Odası Ankara Şubesi başkanı Tezcan Candan Karakuş ODTÜ ormanı kenarında olan ve 2017’de açılan yolun da üstünde bulunan Jandarma Sahil Güvenlik Akademisi arazisi üstünde 30 kat imar verilmesi için Çankaya Belediyesi’nin çalışmalara başlattığını X platformunda belgeleri ile ifşa etti. Yani Büyükşehir, Bakanlık ve Çankaya Belediyesi planı adım adım ve parça parça uyguluyor!

Yavaş bir taraftan rant projeleri ile, diğer taraftan “asfalt-beton belediyeciliği yapmayacağım” sözünün tersini yaparak tepki çekiyor. Belediye toplu taşımaya, yayalaştırmaya ayırmadığı paraları yola ayırıyor. Bu yüzden Ankara’da toplu ulaşım hem yok gibi hem de çok pahalı. Geçen günlerde gelen zamlar da tepki çekti. Sadece tepkiler bu konularla sınırlı değil. Sokak hayvanlarını kısırlaştırmak yerine barınaklara tıkma tartışmasını başlatması ve 5199’da katkısı hayvanseverlerin de tepkisini çekmiş durumda. Neyseki bakanlık var ve sıkışınca topu oraya atmak şimdilik çözüm gibi. İktidar da bu hengameden Gökçek’in başlattığı ODTÜ ormanını parçalama işini adım adım sürdürerek AOÇ gibi ODTÜ ormanını da inşaata ve ranta açıyor.

ODTÜ’yü ranta katmak siyasetin ortak çıkarı. İklim değişikliğini durdurmak, ormanı korumak ise halkın. Bu raundda da kazanan yine halk mı olacak? Tabiki izleyip görelim diyenlerle değil, tutum alanlar ve sorgulayanlarla bu mümkün olacak.

28 Mart’ta plan askıdan inecek. İtiraz edecekseniz zaman kaybetmeyin, bunu da benden duymamış olun.